De wereld verandert snel, de uitdagingen nemen toe en worden steeds complexer. Mensen dreigen te bezwijken onder die druk. Werkgevers worden geconfronteerd met meerdere professionele uitdagingen, waaronder langdurig ziekteverzuim.
Volgens Jérôme Van Lidth, senior trainer-coach bij băo academy, moeten we de onderliggende oorzaken van dit fenomeen aanpakken, door de mens weer centraal te stellen in leiderschap.
Het aantal langdurig zieken neemt enorm sterk toe in België. Volgens prognoses van het Federaal Planbureau zouden dat er bij ongewijzigd beleid tegen 2035 bijna 600.000 kunnen zijn. Hoe is het zo ver kunnen komen?
Jérôme Van Lidth: “Het aantal personen in arbeidsongeschiktheid stijgt fors. Eind 2021 was het aantal personen dat arbeidsongeschikt is als gevolg van burn-out of depressie (al dan niet van professionele oorsprong) in vijf jaar tijd met 46% toegenomen. Er zijn verschillende factoren die deze complexe situatie aanzwengelen, waaronder de versnelling van de technologische evolutie en de toegenomen druk op de resultaten. Het menselijke aspect lijdt daaronder en de covidpandemie heeft die situatie alleen maar versneld. Werknemers vinden zich uiteindelijk niet langer als mens terug in dit systeem. Op een gegeven moment geeft hun lichaam het op, zelfs als de geest in eerste instantie door wil gaan. Burn-out is dan ook geen gevolg van luiheid, maar eerder een ziekte die toegewijde mensen treft. Het lichaam geeft het sneller op dan het hoofd. We maken een echte crisis van het menselijk evenwicht door in de arbeidswereld.”
Moeite met het aantrekken van talent, ziekteverzuim, burn-out, quiet quitting… Verschillende onderzoeken bevestigen dat de uitdagingen op het gebied van human resources ook significant toenemen. Hoe kan je dat verklaren?
Jérôme: “Er was in Noord-Amerika veel sprake van The Great Resignation. In Europa zou ik eerder spreken van The Great Demotivation. De teams blijven hier grotendeels intact, maar doen niet meer dan nodig is, ze hebben het heilige vuur verloren. Dit komt voort uit een maatschappelijke evolutie. Werknemers zoeken steeds meer betekenis in wat ze doen. Ze moeten zich erkend, gesteund en betrokken voelen in de organisatie, anders verliezen ze alle motivatie.”
Wat zijn de belangrijkste problemen volgens werkgevers?
Jérôme: “Ze vragen zich af hoe ze talent kunnen aantrekken, hen betekenis in het werk kunnen bieden en kunnen helpen zich te ontwikkelen. Het gaat daarbij zowel om meer ervaren als junior profielen. De cyclus van verandering versnelt. Hoe kunnen we dan kwaliteitsvolle mensen behouden terwijl we de versnelling van veranderingen en de gevolgen ervan in goede banen leiden? Externe agressiviteit, vooral in beroepen die nauw samenwerken met burgers en klanten, en interne conflicten zijn andere uitdagingen die de afgelopen jaren steeds duidelijker zijn geworden. We moeten letterlijk voor mensen zorgen en hen zo goed mogelijk ondersteunen.”
Wat merk je tijdens je ondersteuningstrajecten en uitwisselingen met deelnemers op menselijk vlak?
Jérôme: “Op het terrein is de behoefte aan steun en erkenning alomtegenwoordig. Werknemers en managers moeten het gevoel hebben dat ze niet alleen zijn, dat de hiërarchische lijn weet wat ze doormaken. Ze willen aan hun eigen ontwikkeling werken, gemotiveerd worden, maar hebben ook behoefte aan uitwisseling. Ze slaken een stille kreet: “Bied me de nodige ondersteuning en ik geef het beste van mezelf.” Over het algemeen bestaat er een reële behoefte om de mens opnieuw centraal te stellen. Concreet houdt dit in dat je samenwerking gaat bevorderen en het relationele aspect binnen teams gaat versterken.”
Wat stelt băo academy voor om deze uitdagingen aan te gaan?
Jérôme: “Wij bieden een opleidingstraject ‘Mensgericht Leiden’ aan. Elk woord heeft zijn belang. We spreken van een ‘traject’ omdat het geen eenmalig gegeven is, maar eerder een langdurig parcours. ‘Leiden’ omdat we ons richten tot de leiders in een bedrijf, dat wil zeggen de team- en projectleiders. We werken zowel aan zelfleiderschap, het zorgen voor zichzelf, als aan relationeel leiderschap, het zorgen voor het team. En ‘mensgericht’ omdat het individu zelf altijd centraal heeft gestaan in de filosofie van băo academy. De mens is onze inspiratiebron. ‘Mensgericht Leiden’ heeft daarom tot doel de mens weer centraal te stellen in leiderschap.”
Waarom is het nodig om leidinggevenden op te leiden?
Jérôme: “Leidinggevenden hebben een krachtig hefboomeffect op het welzijn binnen de organisatie. Hun vermogen om invloed uit te oefenen is belangrijk. Het is een medeverantwoordelijkheid die op alle niveaus wordt gedeeld; zij kunnen een reële impact hebben op het welzijn en de tevredenheid van werknemers. Bij băo academy zijn we ervan overtuigd dat productiviteit – en daarmee bedoel ik bijvoorbeeld een vermindering van het ziekteverzuim, een stijging van de motivatie en de prestaties – het indirecte gevolg is van welzijn, en niet andersom.”
Welke impact kunnen we verwachten als we mensen weer centraal stellen in zakelijk leiderschap?
Jérôme: “Iemand die gewaardeerd en erkend wordt, en die zich goed voelt op zijn werkplek, geeft het beste van zichzelf. Die persoon is meer betrokken en creatiever, en wil betrokken worden bij een organisatie die erkenning bevordert. De werkomgeving wordt veel positiever.”
Welke vaardigheden kunnen team- of projectleiders verwerven om bij te dragen aan de goede mentale en fysieke gezondheid van hun team?
Jérôme: “Ze kunnen hun soft skills verder ontwikkelen. Dat zijn hun relationele vaardigheden, zoals actief luisteren, communicatie, emotionele intelligentie, conflictbeheersing, enz. Al deze elementen stellen hen in staat een vorm van evenwicht te vinden. Bedrijfsleiders kunnen leren aandacht te hebben voor de emotionele en fysieke gezondheid van hun teams, waarbij ze zich bewust zijn van de uitdagingen en beschikbare oplossingen.”
Waaruit bestaat het traject ‘Mensgericht Leiden’ precies?
Jérôme: “Het is een traject dat een zekere tijdsinvestering vraagt. We bieden een basiscursus van 4 dagen gericht op tools en people management, aangevuld thematische modules op maat. Elke deelnemer bouwt mee aan zijn eigen traject op lange termijn. Het is een continue evolutie die voordeel haalt uit onderlinge uitwisseling tussen deelnemers.”
