Reageren op het onverwachte: de sleutel tot gecontroleerd omgaan met kritieke incidenten

In een werkomgeving kan zich op elk moment een kritisch incident voordoen: een ongeval, een aanval, een situatie van onmiddellijk gevaar, enz. De manier waarop de hiërarchische lijn reageert in de allereerste minuten is doorslaggevend.

Het doel van deze sensibiliseringssessie is om managers en verantwoordelijken de essentiële reflexen bij te brengen die ze nodig hebben om de veiligheid en het welzijn van hun werknemers te waarborgen, de menselijke, organisatorische en psychologische impact te beperken, duidelijk en zelfverzekerd te handelen in een onverwachte situatie.

Deze sensibilisering is een echte collectieve verzekeringspolis: weten dat we, zelfs tegenover het onverwachte, klaar staan om te beschermen, te ondersteunen en beslissingen te nemen.

Aan het einde van de opleiding zijn de deelnemers in staat om:

• Een kritiek incident te definiëren
• De psychosociale factoren te identificeren die individuele en collectieve reacties tijdens een kritisch incident beïnvloeden
• Het belang van de houding van de manager bij dit soort incidenten te begrijpen
• Reacties van werknemers (slachtoffers) na een incident te begrijpen
• De juiste communicatietechnieken te kennen om werknemers gerust te stellen, te begeleiden en te mobiliseren in een gespannen context
• De emotionele en relationele dynamiek van een kritieke situatie te analyseren om je reactie aan te passen
• Een eenvoudige en effectieve managementresponsstrategie te ontwikkelen die cohesie en collectief vertrouwen bevordert
• De impact van je interventies op het psychosociale klimaat van het team te evalueren om je werkwijze m.b.t. incidentmanagement te verbeteren

Deze opleiding is bedoeld voor de hiërarchische lijn.

Uitdagingen bij het beheer van kritieke incidenten

• De specifieke rol van de hiërarchische lijn: verantwoordelijkheid, houding, voorbeeldfunctie
• Ervaringen delen: wanneer het onverwachte op het werk gebeurt

Psychosociale mechanismen in kritieke situaties

• Individuele reacties op stress, angst en onzekerheid
• Collectieve dynamiek: emotionele besmetting, paniek, inertie
• Reacties van de betrokkenen (schok- en impactfase, assimilatiefase)
• Psychologische gevolgen
• Invloed van de communicatie van het management op de perceptie van veiligheid

Psychologische en organisatorische gevolgen van een kritisch incident

• Onmiddellijke gevolgen voor werknemers: schok, angst, gevoelens van machteloosheid, enz.
• Vertraagde gevolgen: posttraumatische stress, verlies van zelfvertrouwen, absenteïsme, enz.
• Organisatorische gevolgen: slechtere prestaties, verzwakt sociaal klimaat, bedrijfsimago, enz.
• Het belang van de rol van de manager bij het beperken van deze effecten

Weten hoe te reageren: tools en reflexen voor de hiërarchische lijn

• Communicatietechnieken om gerust te stellen en te mobiliseren
• De cohesie behouden en emotionele escalatie beperken

Begeleidingsproces

• De essentiële stappen na een incident:
  • onmiddellijke begeleiding (luisteren, veiligheid, erkennen van de gebeurtenis)
  • opvolging op korte termijn (duidelijke informatie, collectieve ondersteuning)
  • ondersteuning op middellange termijn (psychologische ondersteuning, passende HR-acties)
• Debriefing van het management en feedback: crisis omzetten in een leermoment
• Een eenvoudig protocol opstellen dat is aangepast aan de organisatie van de deelnemers

De opleiding wordt gegeven door preventieadviseurs in psychosociale aspecten van Cohezio.

De didactische aanpak die we voor deze sensibilisering hanteren is gebaseerd op een pedagogie die vooral participatief en collaboratief is.

Tijdens de sensibilisering stelt de lesmethode de deelnemers in staat om te zien of hun huidige werkwijzen relevant zijn of niet, en om vervolgens concrete manieren te vinden om ze te verbeteren. De didactische aanpak bestaat er vooral uit de deelnemers in staat te stellen verbeterpunten te identificeren die passen bij hun context, in plaats van principes en werkwijzen te onderwijzen die relevant kunnen zijn, maar erg ingewikkeld om toe te passen omdat ze in strijd zijn met het referentiekader van sommigen. Het resultaat is een actieplan waar de deelnemers zich aan kunnen houden, omdat ze de toegevoegde waarde hebben begrepen van de goede praktijken die worden geïnitieerd en geïmplementeerd, en dat terwijl ze zichzelf kunnen blijven. Dit gebeurt door middel van een collectieve reflectie op concrete voorbeelden en debatten of vraag-en-antwoordsessies.